نحوه محاسبه بازدهی سبد

برای ارائه روشی که بتوان از طریق آن بازدهی سبدهای اختصاصی و همچنین عملکرد سبدگردان را ارزیابی نمود، از دو فرمول شناخته‌شده جهانی استفاده می‌شود. این دو فرمول عبارتند از نرخ بازدهی پول وزنی (MWRR) و نرخ بازدهی زمان وزنی (TWRR).

نرخ بازدهی اختصاصی (MWRR) برای هر سبد محاسبه می‌شود و هدف از طراحی آن بیانگر بودن بازدهی هر سبد اختصاصی تحت مدیریت سبدگردان است. در مقابل، نرخ بازدهی زمان وزنی (TWRR) بیانگر بازدهی کل تمامی دارایی‌های تحت مدیریت سبدگردان است و نشان می‌دهد که سبدگردان به طور متوسط تا چه حد در مدیریت سبدهای اختصاصی خود برای سرمایه‌گذاران موفق به کسب بازدهی بوده است. سرمایه‌گذاران با استفاده از بازدهی سبدگردان (TWRR) می‌توانند عملکرد وی را ارزیابی کرده و در مورد سپردن مدیریت دارایی خود به او تصمیم‌گیری کنند.

روش محاسبه بازدهی سبدگردان با استفاده از فرمول نرخ بازدهی زمان وزنی (TWRR) صورت می‌گیرد. این نرخ بیانگر بازدهی کل تمامی دارایی‌های تحت مدیریت سبدگردان است و نشان می‌دهد که سبدگردان به طور متوسط تا چه حد در مدیریت سبدهای اختصاصی خود برای سرمایه‌گذاران موفق به کسب بازدهی بوده است.

برای محاسبه بازدهی سبدگردان (TWRR)، ابتدا کل دوره زمانی مورد نظر بر اساس تاریخ وقوع جریان‌های نقدی (افزایش سرمایه یا برداشت سرمایه سرمایه‌گذار) و تاریخ انعقاد یا خاتمه قرارداد سبدگردانی جدید، به زیردوره‌های متعدد تقسیم می‌شود.

سبدگردان موظف است بازدهی سبدگردان (TWRR) را جهت اطلاع عموم در تارنمای خود منتشر کند.

اگر بخواهیم نحوه محاسبه بازدهی سبدگردان را در یک مفهوم ساده‌تر در نظر بگیریم، می‌توان آن را مانند اندازه‌گیری رشد یک گیاه در دوره‌های مختلف دانست که در هر دوره، عوامل خارجی (مثل آب و کود، یا همان جریان‌های نقدی در سبدگردانی) میزان رشد آن دوره را تحت تأثیر قرار می‌دهند. نرخ بازدهی زمان وزنی (TWRR)، اثر جریان‌های نقدی (ورود و خروج پول) را از سنجش عملکرد سبدگردان حذف می‌کند تا صرفاً مهارت او در مدیریت سرمایه‌ها در بازه‌های زمانی مختلف، فارغ از زمان‌بندی ورود و خروج پول توسط سرمایه‌گذار، مشخص شود.

محاسبه ارزش دارایی‌های سبد اختصاصی (یا سبدهای اختصاصی) یکی از مراحل ضروری برای تعیین نرخ بازدهی سبد اختصاصی (MWRR) و نرخ بازدهی سبدگردان (TWRR) است.

برای محاسبه ارزش این دارایی‌ها باید نکات زیر را در نظر گرفت:

  1. تبعیت از دستورالعمل: ارزش سبد یا سبدهای اختصاصی باید مطابق با دستورالعمل نحوۀ تعیین قیمت خرید و فروش اوراق بهادار در صندوق‌های سرمایه‌گذاری محاسبه شود.
  2. مبنای قیمت‌گذاری: در اجرای این دستورالعمل، ارزش اوراق بهادار سبد اختصاصی باید بر اساس قیمت فروش اوراق بهادار (موضوع دستورالعمل مذکور) محاسبه گردد.
  3. ممنوعیت تعدیل قیمت: سبدگردان مجاز نیست قیمت اوراق بهادار سبد اختصاصی را بر اساس آنچه در دستورالعمل یادشده پیش‌بینی شده است، تعدیل نماید.
  4. شرایط نماد معاملاتی بسته:
    • اگر بخشی از آورده مشتری ورقه بهاداری باشد که در زمان عقد قرارداد، نماد معاملاتی آن بسته باشد، ارزش آن ورقه بهادار در محاسبات صفر در نظر گرفته می‌شود.
    • هر زمان که نماد معاملاتی ورقه بهادار یادشده بازگشایی شود، ارزش آن بر اساس قیمت پایانی روز بازگشایی نماد محاسبه شده.
    • این ارزش محاسبه شده به عنوان آورده جدید سرمایه‌گذار در همان روز بازگشایی در نظر گرفته می‌شود.

لازم به ذکر است که ارزش سبد یا سبدهای اختصاصی باید در ابتدا و انتهای هر دوره مورد نظر محاسبه گردد.